سرطان مثانه چیست؟

سرطان مثانه یکی از بیماری‌های خطرناک و مرگبار در جامعه است که سالانه هزاران نفر را به خود مبتلا می‌کند. این بیماری به تشکیل سلول‌های غیرعادی و خطرناک در بافت مثانه منجر می‌شود که می‌تواند به سرعت به بقیه بخش‌های داخلی و خارجی مثانه گسترش یابد. علت اصلی سرطان مثانه هنوز مشخص نیست، اما عواملی مانند سن بالا، استعمال مداوم تنباکو، عوامل محیطی نظیر آلودگی هوا و تماس مداوم با مواد شیمیایی می‌توانند عوامل خطر آن باشند. علاوه بر این، داشتن سابقه خانوادگی با سرطان مثانه می‌تواند مؤثر در ابتلا به این بیماری باشد.

در این مقاله، به بررسی علل، علائم و نشانه‌ها، تشخیص و درمان سرطان مثانه پرداخته شده است. همچنین، تاکید بر رعایت بهداشت شخصی و اقدامات پیشگیرانه نیز به منظور کاهش احتمال ابتلا به این بیماری بیان شده است.

آناتومی مثانه

مثانه عضوی از دستگاه تناسلی است که ادرار در آن جمع شده و سپس تخلیه می شود. معمولا سرطان مثانه اگر در مراحل اولیه اش باشد درمان پذیر خواهد بود، ناگفته نماند که بسیاری از سرطان ها در صورت تشخیص زود هنگام قابل درمان هستند. سرطان عبارتست از رشد غیر طبیبعی سلول های بدخیم در بدن است. تومور مثانه معمولا در دیواره مثانه ایجاد می شود.

مثانه عضوی گرد و توخالی شبیه بادکنک می باشد که در قسمت تحتانی شکم قرار دارد . ادرار که مواد زائد بدن می باشد که در کلیه تولید می شود از طریق لوله ای به نام میزنای به مثانه وارد می شود . این مواد زائد از طریق لوله ای به نام پیشابراه از مثانه و بدن دفع می شود . در صورتی که سلول های سرطانی در دیواره مثانه رشد کند باعث ایجاد سرطان مثانه می شود.طبق بررسی های انجام شده این بیماری خطرناکترین سرطان دستگاه ادراری می باشد . در ادامه به طور مفصل درباره این سرطان صحبت خواهیم کرد.

دلایل ابتلا به  سرطان مثانه

تا کنون دلیل اصلی به ابتلا به سرطان مثانه مشخص نشده است اما عواملی وجود دارند که خطر ابتلا به سرطان مثانه را افزایش می دهند که این عوامل عبارتند از:

• مصرف دخانیات
• در معرض مواد سرطان زا قرار گرفتن،قرار داشتن در معرض مواد شیمیایی رنگ صنعتی ، دود زغال ، مواد رنگی به کار رفته در صنعت لاستیک سازی
• بیماری های عفونی مزمن دستگاه ادراری مزمن ناشی از سنگ کلیه
• آلودگی دستگاه ادراری و وجود قارچ و میکروب ها
• جنسیت : مردان بیشتر از زنان در معرض ابتلا به سرطان مثانه هستند.
• سن : طبق آمار به دست آمده افراد مسن بالای سال بیشتر به این بیماری مبتلا می شوند.
•  کسانی که در خانواده سابقه ابتلا به سرطان مثانه را دارند درصد بالایی برای ابتلا به این نوع سرطان را دارند .
• استفاده زیاد و طولانی از سوند برای دفع ادرار

انواع سرطان مثانه

سلول های سرطانی که در مثانه شروع به رشد می کنند به سه نوع تقسیم می شوند:
1. سرطان کارسینوم سلول ترانزیشنال
این سرطان در لایه های درونی پوشش دستگاه ادراری متصل به مثانه رشد می کنند که حالت ارتجاعی دارند .
2. سرطان کارسینوم سلول سنگفرشی
سلول های این سرطان که شباهت زیادی به سرطان پوست دارد در سلول های سنگفرش ( ظریف و مسطح می باشد) ایجاد می شود . در صورتی که فرد دچار التهاب یا عفونت در طولانی مدت شود به قسمت دستگاه ادراری مثانه سرایت می کند.
3. سرطان آدنوکارسینوم
مثانه دارای سلول های غده ای می باشد که در پوشش دستگاه ادراری مثانه قرارا دارد . وقتی سرطان در این سلول ها ایجاد شود این نوع سرطان را بوجود می آورد .

بیشتر بخوانید: راه های تشخیص سرطان

علائم ابتلا به بیماری سرطان مثانه

علائم و نشانه‌های سرطان مثانه ممکن است در مراحل ابتدایی نامشخص باشند و تشخیص درست در این مراحل می‌تواند بهبود و نجات بخشی باشد. در صورت وجود علائم نامعمول مانند خون‌ریزی در ادرار، تغییر در رنگ ادرار، درد و سوزش در هنگام تفریغ ادرار و کاهش وزن بدن، باید به بیماری مورد بررسی و درمان متخصص مورد معاینه قرار گیرد. علائم سرزان مثانه شامل:

• وجود خون در ادرار که این علامت می تواند علامتی بسیار جدی و مهم برای وجود سرطان مثانه تلقی شود.
• احساس نیاز به دفع ادرار بصورت مکرر
• احساس سوزش و درد هنگام دفع ادرار
• عفونت مجاری ادراری
• بی اختیاری ادراری و نشت ادرار (نشت ادرار می تواند به مقدار بسیار کم حتی در حد چند قطره باشد).

درمان سرطان مثانه

در کنترل و درمان سرطان مثانه، روش‌های مختلفی مورد استفاده قرار می‌گیرند که شامل جراحی، شیمی درمانی و رادیوتراپی می‌باشند. در صورت تشخیص زودرس سرطان مثانه، شانس بهبود و توقف گسترش آن در مراحل پیشرفته بسیار بیشتر است. از این رو، با توجه به اهمیت آگاهی عمومی و اطلاع رسانی در مورد این بیماری، می‌توان تلاش کرد تا افراد به موقع به این مسئله توجه کنند و از طریق بررسی‌های دوره‌ای و مشاوره‌ی منابع معتبر در مورد سرطان مثانه اقدامات واقعی و پیشگیرانه انجام داده شود. روش های درمان سرطان مثانه بستگی به شرایط خود بیمار و میزان پیشرفتگی سرطان دارد. درمان سرطان به روش های مختلفی انجام می گیرد:

• انجام عمل جراحی به منظور برداشتن تومور از مثانه: اگر سرطان مثانه در مراحله اولیه باشد با استفاده از عمل جراحی تومور سرطانی برداشته می شود البته به شرطی که فقط لایه های داخلی مثانه درگیر این بیماری باشند.

شیوه انجام عمل جراحی بدین صورت است که پزشک با استفاده از آندوسکوپ تومور سرطانی را دیده و با استفاده از جریان برق سلول های سرطانی را از بین می برد. در برخی مواقع می توان از لیزر فشار بالا به جای جریان برق استفاده نمود. ممکن است بیمار پس از انجام این عمل احساس سوزش ادرار یا ادرار خونی داشته باشد که این امر کاملا طبیعی است.

بیشتر بدانید: سرطان پروستات

• انجام عمل جراحی به منظور برداشتن تومور و برداشتن قسمتی از مثانه: هنگامی که قسمت بیشتری از مثانه درگیر بیماری سرطان باشد پزشک ناچار است هنگام برداشتن تومور قسمت سرطانی مثانه را نیز بردارد. دقت شود برداشتن قسمتی از مثانه هنگامی انجام می شود که هیچ آسیبی به وظایف مثانه وارد نشود.
• شیمی درمانی: شیمی درمانی برای از بین بردن سلول های سرطانی استفاده می شود. معمولا در شیوه شیمی درمانی مثانه از دو یا چند دارو بصورت همزمان استفاده می شود که ممکن است مستقیم به مثانه وارد شود یا به رگ تزریق شود.